آبله میمونی یک بیماری عفونی است که توسط ویروس آبله میمون ایجاد می‌شود. این بیماری می‌تواند باعث بروز جوش‌های دردناک، بزرگ شدن غدد لنفاوی و تب شود. اکثر مبتلایان به طور کامل بهبود می‌یابند، اما برخی افراد ممکن است به شدت بیمار شوند.
هرکسی می‌تواند به آبله میمونی مبتلا شود. این بیماری از طریق تماس با افراد آلوده، حیوانات و اشیاء آلوده منتقل می‌شود. آبله میمونی همچنین می‌تواند از مادر باردار به جنین منتقل شود.
در صورت ابتلا به آبله میمونی
در صورتی که به آبله میمونی ابتلا شده‌اید:
– به افرادی که اخیراً با آن‌ها در تماس بوده‌اید، اطلاع دهید.
– تا زمانی که تمام زخم‌ها خشک نشده‌اند و لایه جدیدی از پوست تشکیل نشده است، در خانه بمانید.
– زخم‌ها را بپوشانید و در حضور دیگران ماسک بزنید.
– از تماس فیزیکی خودداری کنید.
راه‌های انتقال آبله میمونی
انتقال فرد به فرد آبله میمونی از طریق تماس مستقیم با ضایعات عفونی پوستی یا ضایعات مخاطی مانند دهان یا اندام تناسلی رخ می‌دهد. این تماس‌ها می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
– چهره به چهره (صحبت کردن یا نفس کشیدن)
– پوستی به پوستی (لمس کردن یا رابطه جنسی واژینال/مقعدی)
– دهان به دهان (بوسیدن)
– دهان به پوست (رابطه جنسی دهانی یا بوسیدن پوست)
– ذرات تنفسی یا آئروسل‌های کوتاه برد ناشی از تماس نزدیک و طولانی مدت.
ویروس از طریق پوست آسیب دیده، سطوح مخاطی (مانند دهانی، حلقی، چشمی، تناسلی، مقعدی) یا مجرای تنفسی وارد بدن می‌شود. این بیماری می‌تواند به دیگر اعضای خانواده و شرکای جنسی منتقل شود. افرادی که شرکای جنسی متعدد دارند، در معرض خطر بیشتری هستند.
نشانه‌ها و علائم آبله میمونی
علائم معمولاً یک هفته پس از مواجهه با ویروس شروع می‌شود اما می‌تواند تا ۲۱ روز پس از مواجهه نیز ظاهر شود. علائم به طور معمول ۲ تا ۴ هفته ادامه می‌یابند، اما ممکن است در افرادی با سیستم ایمنی ضعیف طولانی‌تر باشند.
تشخیص
تشخیص آبله میمونی به دلیل شباهت آن با بیماری‌ها و عفونت‌های دیگر می‌تواند دشوار باشد. تست PCR برای تشخیص ویروس ترجیح داده می‌شود و بهترین نمونه‌های تشخیصی از جوش‌ها گرفته می‌شود. تست‌های تشخیص آنتی‌بادی معمولاً مفید نیستند، زیرا نمی‌توانند بین ویروس‌های مختلف ارتوپاکس ویروس تمایز قائل شوند.
درمان و واکسیناسیون
هدف از درمان آبله میمونی مراقبت از جوش‌ها، مدیریت درد و جلوگیری از عوارض است. واکسیناسیون می‌تواند به پیشگیری از عفونت کمک کند و باید در عرض ۴ روز پس از تماس با فرد آلوده انجام شود. برای افراد در معرض خطر بالا توصیه می‌شود که برای پیشگیری از عفونت واکسن بزنند، به ویژه در طول شیوع.
پیشگیری و مراقبت
بیشتر افراد در عرض ۲ تا ۴ هفته بهبود می‌یابند. اقداماتی که می‌توانید برای کمک به بهبود علائم و جلوگیری از سرایت به دیگران انجام دهید عبارتند از:
– در خانه بمانید و تا حد امکان در اتاق خود بمانید.
– دستان خود را مرتباً با صابون و آب بشویید یا از ضدعفونی کننده دست استفاده کنید.
– تا زمانی که جوش‌ها بهبود نیافته‌اند، از تماس با اشیاء در فضاهای مشترک خودداری کنید و این فضاها را مرتباً ضدعفونی کنید.
چالش‌های مرتبط با مقابله با آبله میمونی
مقابله با شیوع آبله میمونی با چالش‌های متعددی همراه است، از جمله:
– تشخیص: تشخیص به موقع و دقیق این بیماری می‌تواند دشوار باشد، به ویژه در مواردی که علائم بیماری مشابه با سایر عفونت‌ها و شرایط بالینی است.
– مراقبت و درمان: با وجود اینکه درمان‌های موثری برای مدیریت علائم و جلوگیری از عوارض وجود دارد، اما دسترسی به این درمان‌ها در همه مناطق به یک اندازه نیست. برخی از داروهای ضد ویروسی که برای آبله توسعه یافته‌اند، می‌توانند در درمان آبله میمونی نیز موثر باشند، اما تحقیقات بیشتری برای تایید این کاربردها در حال انجام است.
– واکسیناسیون: یکی از مهم‌ترین ابزارهای پیشگیری، واکسیناسیون است. با این حال، تامین واکسن و دسترسی به آن برای همه افرادی که در معرض خطر هستند، چالش بزرگی است. واکسن‌هایی که برای آبله میمونی مورد استفاده قرار می‌گیرند، ابتدا برای مقابله با آبله توسعه یافته‌اند و نیاز به بررسی‌های بیشتر برای کارآمدی و ایمنی آن‌ها در برابر این نوع آبله وجود دارد.
نقش آموزش و آگاهی بخشی
آموزش و آگاهی بخشی عمومی یکی از مهم‌ترین جنبه‌های مقابله با شیوع آبله میمونی است. اطلاع رسانی به جامعه در مورد راه‌های انتقال، علائم و نشانه‌ها و روش‌های پیشگیری می‌تواند به کاهش نرخ انتقال بیماری کمک کند. این امر به ویژه در جوامعی که دسترسی به اطلاعات بهداشتی در آن محدود است، اهمیت دارد.
آینده‌نگری و اقدامات پیشگیرانه
در مواجهه با بیماری‌های نوظهور و بازپدید مانند آبله میمونی، آماده‌سازی و برنامه‌ریزی استراتژیک از اهمیت بالایی برخوردار است. اقدامات پیشگیرانه مانند تقویت سیستم‌های بهداشتی، افزایش ظرفیت‌های آزمایشگاهی و بهبود زیرساخت‌های درمانی می‌تواند به جلوگیری از شیوع‌های گسترده‌تر و کنترل بیماری‌ها کمک کند.
منبع: www.who.int
مطالعه بیشتر: هیدراته ماندن در گرمای تابستان
