تشخیص دیابت تنها از طریق آزمایش‌های خونی که میزان گلوکز (قند) خون را اندازه‌گیری می‌کند، امکان‌پذیر است. این آزمایش‌ها توسط پزشک عمومی انجام می‌شود و نتایج آن معمولاً در عرض چند روز آماده خواهد شد. در شرایط اضطراری، مانند بروز ناگهانی علائم و مراجعه به بیمارستان، نتایج ممکن است در مدت یک یا دو ساعت نیز آماده شود.
تست قند خون خانگی که با یک سوراخ کوچک در انگشت انجام می‌شود، می‌تواند نشان دهد که سطح قند خون شما بالاست، اما به تنهایی قادر به تأیید قطعی دیابت نیست. نتایج طبیعی آزمایش خون به معنای عدم ابتلا به دیابت است، اما همچنین می‌تواند نشان دهد که آیا شما در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ هستید یا خیر.
علائم و نشانه‌های دیابت
هر فردی ممکن است به دیابت مبتلا شود، بنابراین مهم است که اگر علائم مشکوکی را مشاهده کردید، آزمایش دهید. دیابت نوع ۲ اغلب از طریق آزمایش‌های خون برای تشخیص سایر مشکلات سلامتی شناسایی می‌شود. در صورت مشاهده هر گونه علامت نگران کننده، حتی اگر قبلاً آزمایش داده‌اید، با پزشک خود مشورت کنید. اگر پزشک آزمایش را توصیه نکرد، شما می‌توانید درخواست آزمایش دهید. در صورت بروز علائم شدید یا ظهور سریع علائم، فوراً با پزشک یا اورژانس تماس بگیرید.
آزمایش برای تشخیص دیابت نوع ۱ و نوع ۲
اگر دیابت از طریق آزمایش خون تأیید شود، نوع آن معمولاً با توجه به عواملی چون وزن، سن، سابقه خانوادگی و سرعت ظهور علائم تعیین می‌شود. نتایج آزمایش می‌تواند مشخص کند که آیا شما در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ قرار دارید یا خیر. حتی اگر در حال حاضر به دیابت مبتلا نباشید!
برای تشخیص دیابت نوع ۱، آزمایش‌های خون اضافی می‌توانند سطح کتون خون را بررسی کنند. همچنین ممکن است برای ارزیابی بیشتر به بیمارستان ارجاع داده شوید. آزمایش جدیدی به نام C-peptide که توسط محققان توسعه یافته، می‌تواند به شناسایی نوع دیابت کمک کند.
آزمایش برای خطر ابتلا به دیابت نوع ۱
دانشمندان آزمایشی را برای تشخیص خطر ابتلا به دیابت نوع ۱ توسعه داده‌اند که در خون به دنبال نشانه‌هایی می‌گردد که ممکن است ماه‌ها یا حتی سال‌ها قبل از بروز علائم قابل مشاهده باشند. این نشانه‌ها به ما نشان می‌دهند که سیستم ایمنی بدن ممکن است در حال برنامه‌ریزی برای حمله به پانکراس باشد. اگر این نشانه‌ها در خون شما وجود داشته باشند، به این معنی است که شما در طول زندگی خود در معرض خطر بالای ابتلا به دیابت نوع ۱ قرار دارید. این آزمایش با تست انگشتی که برای تشخیص دیابت نوع ۱ استفاده می‌شود، متفاوت است. غربالگری دیابت نوع ۱ در حال حاضر در انگلستان، به جز در چارچوب مطالعات تحقیقاتی، در دسترس نیست.
آزمایش‌های خون برای تشخیص دیابت
در ادامه توضیحاتی درباره انواع آزمایش‌های خون برای تشخیص دیابت آمده است. پزشک شما درباره علائم شما سؤال خواهد کرد و بر اساس آن تصمیم خواهد گرفت که کدام آزمایش مناسب است. آزمایش‌های خون معمولاً ساده هستند و نباید نگران کننده باشند. بسته به نوع آزمایش، ممکن است نیاز به ناشتا بودن باشد که این موضوع از قبل به شما اطلاع داده می‌شود.
آزمایش‌های خون بدون ناشتایی
آزمایش HbA1c
آزمایش HbA1c اصلی‌ترین تست برای تشخیص دیابت است و میانگین سطح قند خون شما را در دو تا سه ماه گذشته اندازه‌گیری می‌کند. این آزمایش نیازی به آماده سازی ندارد و با گرفتن مقدار کمی خون از ورید بازوی شما انجام می‌شود. نتیجه آزمایش معمولاً در چند روز ارائه می‌شود. اگر سطح HbA1c شما ۴۸ میلی‌مول بر مول یا بیشتر باشد، به دیابت مبتلا هستید. اگر سطح HbA1c بین ۴۲ تا ۴۸ میلی‌مول بر مول باشد، شما در معرض خطر دیابت نوع ۲ (پیش دیابت) قرار دارید.
مطالعه بیشتر: دیابت بی‌مزه چیست؟
مهم‌ترین علائم دیابت در زنان و مردان
علائم دیابت در مردان و زنان مشابه است و شامل تشنگی مداوم، ادرار مکرر، خستگی، سرگیجه و کاهش وزن می‌شود. با این حال، برخی علائم به طور خاص در مردان شامل کاهش توده عضلانی و عفونت‌های قارچی جنسی است. در زنان، علائم بیشتری مانند عفونت‌های قارچی جنسی، عفونت‌های مجاری ادراری و سندرم تخمدان پلی‌کیستیک مشاهده می‌شود. دیابت می‌تواند به عوارض جدی مانند قطع عضو، نوروپاتی، رتینوپاتی، بیماری‌های قلبی و بیماری‌های کلیوی منجر شود. ۴۵ درصد از مردان مبتلا به دیابت به اختلال نعوظ دچار می‌شوند. در حالی که زنان به مراتب بیشتر در معرض بیماری‌های قلبی، بیماری‌های کلیوی و افسردگی هستند. ترکیب دیابت با یائسگی در زنان می‌تواند قند خون را افزایش داده و مشکلاتی مانند افزایش وزن و اختلال در خواب ایجاد کند. در کل، دیابت تأثیرات متفاوتی بر مردان و زنان دارد و می‌تواند به عوارض جدی و تغییر دهنده زندگی منجر شود.
منابع: diabetes.org.uk _ news-medical.net
مطالعه بیشتر: باورهای غلط درباره دیابت _ انسولین درمانی در درمان و مدیریت قند خون
