در پیش دیابت سطح قند خون شما بالاتر از حد طبیعی است. اما آنقدر بالا نیست که بتوان آن را دیابت نوع دو در نظر گرفت. اما اگر به این حالت مبتلا باشید و سبک زندگی خود را عوض نکنید، احتمال ابتلای شما به دیابت بالا میرود.
اصلاح سبک زندگی مانند خوردن غذاهای سالم، انجام فعالیتهای روزانه به صورت روتین و حفظ وزن سالم میتواند به بازگرداندن سطح قند خون به حالت طبیعی کمک کند.
علائم پیش دیابت
پیش دیابت معمولاً هیچ علامتی ندارد.
یکی از نشانه های احتمالی آن تیره شدن پوست در قسمت های خاصی از بدن است. این تیرگی میتواند در نواحی گردن، زیر بغل و کشاله ران باشد.
در صورتی که فرد مبتلا به پیش دیابت به سمت ابتلا به دیابت نوع دو پیش رود. ممکن است علائم زیر را داشته باشد:
- احساس تشنگی زیاد
- تکرر ادرار
- گرسنگیهای مکرر
- خستگی
- تاری دید
- بی حسی یا گزگز در پاها یا دستها
- عفونتهای مکرر
- زخمهایی که دیر بهبود مییابند
- کاهش وزن ناگهانی
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد:
اگر متوجه علائم یا نشانههای دیابت شدید، به پزشک مراجعه کنید. همچنین در صورت مشاهده عوامل هشدار دهنده ابتلا به دیابت (مانند اضافه وزن، سابقه دیابت بارداری، بستگان درجه اولی که به دیابت مبتلا هستند)، از پزشک خود در مورد غربالگری قند خون سوال کنید.
علل پیش دیابت
علت دقیق این حالت ناشناخته است. اما به نظر می رسد سابقه خانوادگی و ژنتیک نقش مهمی داشته باشند.
بیشتر گلوکز در بدن شما از غذایی که میخورید به دست میآید. وقتی غذا هضم میشود، قند وارد جریان خون شما میشود. انسولین اجازه میدهد تا قند وارد سلولهای شما شده و به این ترتیب سطح قند خون شما کاهش مییابد.
انسولین توسط غدهای در پشت معده به نام لوزالمعده (پانکراس) تولید میشود. پانکراس هنگام خوردن غذا انسولین را به خون شما ترشح میکند. هنگامی که سطح قند خون شما شروع به کاهش میکند، لوزالمعده ترشح انسولین در خون را کند میکند.
هنگامی که شما مبتلا به پیش دیابت هستید، این روند به خوبی کار نمیکند. در نتیجه، به جای سوخت رسانی به سلولهای شما، قند در جریان خون انباشته میشود.
دلیل بوجود آمدن این اختلال ممکن است موارد زیر باشد:
- شاید پانکراس شما انسولین کافی تولید نمیکند.
- شاید سلول های شما در برابر انسولین مقاومت نشان میدهند.
عوامل خطر پیش دیابت
همان عواملی که احتمال ابتلا به دیابت نوع 2 را افزایش میدهد، خطر ابتلا به پیش دیابت را نیز افزایش میدهد. این عوامل عبارتند از:
اضافه وزن
اضافه وزن یک عامل خطر اولیه برای پیش دیابت است. هرچه بافت چربی بیشتری داشته باشید (به خصوص در اطراف شکم) سلول های شما در برابر انسولین مقاومتر میشوند.
سایز بزرگ دور کمر
سایز بزرگ کمر میتواند نشان دهنده مقاومت به انسولین باشد. خطر مقاومت به انسولین در مردان با دور کمر بزرگتر از 94 سانتیمتر و برای زنان با دور کمر بزرگتر از 80 سانتیمتر بیشتر است.
رژیم غذایی از مهمترین دلایل پیش دیابت
خوردن گوشت قرمز و گوشتهای فرآوری شده و نوشیدنیهایی که شکر افزودنی دارند خطر ابتلا به پیش دیابت را افزایش میدهند.
مطالعه بیشتر: رژیم غذایی دیابتیها
عدم تحرک علت اصلی پیش دیابت
هرچه تحرک کمتری داشته باشید، خطر ابتلا به پیش دیابت در شما بیشتر است.
سن
اگرچه دیابت می تواند در هر سنی ایجاد شود، اما خطر ابتلا به پیش دیابت بعد از 35 سالگی افزایش مییابد.
سابقه خانوادگی
اگر والدین یا خواهر و برادر شما مبتلا به دیابت نوع 2 باشد، خطر ابتلا به دیابت در شما نیز افزایش مییابد.
نژاد یا قومیت
اگرچه مشخص نیست که چرا، اما برخی از افراد از جمله سیاه پوستان، اسپانیایی تبارها، سرخپوستان آمریکایی-آسیایی بیشتر در معرض ابتلا به دیابت هستند.
دیابت بارداری
اگر در دوران بارداری به دیابت بارداری مبتلا بودید، احتمال ابتلا به پیش دیابت در شما و فرزندتان بیشتر است.
سندرم تخمدان پلی کیستیک
زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک (که با دورههای قاعدگی نامنظم، رشد موهای زائد و چاقی همراه است) که یک عارضه رایج در بانوان میباشد، بیشتر در معرض خطر دیابت هستند.
خواب بی کیفیت
افراد مبتلا به آپنه انسدادی خواب – وضعیتی که خواب را به طور مکرر مختل می کند و با قطع شدن نفس برای چند ثانیه در خواب مشخص میشود – در معرض افزایش خطر مقاومت به انسولین هستند. افرادی که اضافه وزن دارند یا چاق هستند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به آپنه انسدادی خواب هستند.
دود تنباکو
سیگار کشیدن ممکن است مقاومت به انسولین را افزایش دهد و خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را در افراد مبتلا به پیش دیابت افزایش دهد. همچنین سیگار کشیدن خطر ابتلا به عوارض دیابت را نیز افزایش میدهد.
سایر شرایطی که خطر ابتلا به این بیماری را افزایش میدهند:
- فشار خون بالا
- سطوح پایین کلسترول خوب یا همان HDL
- سطوح بالای تری گلیسیرید
سندرم متابولیک
هنگامی که همراه با چاقی اختلالاتی در بدن رخ می دهد، مقاومت به انسولین بالا میرود و میتواند خطر ابتلا به دیابت، بیماری قلبی و سکته را افزایش دهد. ترکیبی از سه یا چند مورد از شرایط زیر اغلب سندرم متابولیک نامیده می شود:
- فشار خون بالا
- سطوح پایین HDL
- تری گلیسیرید بالا
- سطح قند خون بالا
- سایز بزرگ دور کمر
عوارض دیابت
پیش دیابت در طولانی مدت حتی اگر به دیابت نوع 2 پیشرفت نکند، میتواند عوارض دیابت مانند آسیب به قلب، رگهای خونی و کلیه ها را به همراه داشته باشد. همچنین این بیماری حملات قلبی شناسایی نشده (حملات قلبی خاموش) را افزایش میدهد.
پیش دیابت ممکن است به دیابت نوع 2 تبدیل و منجر به موارد زیر شود:
- فشار خون بالا
- کلسترول بالا
- بیماری قلبی
- سکته مغزی
- بیماری کلیوی
- آسیب عصبی
- بیماری کبد چرب
- آسیب چشم، از جمله از دست دادن بینایی
- قطع عضو
جلوگیری از پیش دیابت
انتخاب سبک زندگی سالم حتی اگر سابقه خانوادگی دیابت داشته باشید، می تواند به پیشگیری از پیش دیابت و پیشرفت آن به دیابت نوع 2 کمک کننده باشد. سبک زندگی سالم شامل موارد زیر میباشد:
- تغذیه سالم
- داشتن فعالیت کافی
- کاهش وزن اضافی
- کنترل فشار خون و کلسترول
- ترک سیگار
مطالب مرتبط: کنترل دیابت در محل کار _ داروهای کاهش قند خون
منبع: Mayoclinic